HAMİLELİĞE BAĞLI ŞEKER HASTALIĞI (GESTASYONEL DİABETES MELLİTUS)Şeker hastalığı (diyabet) kanda normalden yüksek şeker düzeyleri ile karakterize bir durumdur. Bazı kadınlarda hamile kalmadan önce diyabet mevcuttur, buna pregastasyonel diyabet denir. Bazı kadınlarda ise şeker yüksekliği gebelik sırasında ilk defa başlar, buna gestasyonel diyabet denir. Her 200 gebelikten birinde pregestasyonel diyabet olduğu, ek olarak her 200 gebe kadından 5'inde gestasyonel DM (gebelik seyri sırasında diabet) geliştiği tahmin edilmektedir.
Eğer gebe kalmadan önce diyabetiniz var ise, gebelik süresince kan şeker düzeyinizi kontrol altında tutabilmeniz öncekine nazaran daha zor bir hale gelebilir. Hamilelik döneminde insülin dozunuzu değiştirmeniz gerekebilir.
Gebelikte diyabete bağlı oluşabilecek problemler:
- Kandaki yüksek şeker düzeyi bebeğin çok irileşmesine neden olabilir. İri bebeklerde doğum öncesinde ve sırasında daha çok problem ortaya çıkma riski vardır. İri bebeklerde sezaryen gerekme riski daha yüksektir. Ayrıca doğum sırasında omuz takılması, doğum travması, doğum eyleminin uzaması da iri bebeğe ait risklerdir.
- Gebelikten önce diyabetik olan hastalarda yani pregestasyonel diyabet hastalarında bebekte bazı anomalilerin görülme riski artar. Ancak gebelikte başlayan gestasyonel diyabet (GDM) bebekte anomalilere neden olmaz veya çok hafif ilgili olabileceği konusunda şüpheli araştırmalar vardır (kaynak).
- Diyabet olan gebelerde gebelik esnasında preeklampsi (yüksek tansiyon) gelişme riski artmıştır.
- Erken doğum riski artmıştır.
- Ani bebek ölümü meydana gelebilir
- Doğumdan sonra RDS (bebekte akciğer yani solunum) sıkıntısı gelişebilir. Diyabetik anne çocuklarında akciğer gelişimi gecikir.
- Doğumdan sonra bebekte hipoglisemi (kan şekeri düşüklüğü) ve bilirubin yüksekliği, polisitemi (bebekte kan hücrelerinin fazlalığı) gelişebilir
- Pregastasyonel (gebelik öncesi) diyabet hastalığı olanlarda plasental fonksiyon yetersizliği ve bunun neticesinde bebekte IUGR (gelişme geriliği) meydana gelebilir.
- Diyabetik gebeliklerde polihidramniosa sık rastlanır. Pregestasyonel diyabette oligohidramnios da gelişebilir.
- Anne karnında ani fetal ex meydana gelebilir.
- Preeklampsi, ketoasidoz gibi nedenlerle maternal mortalite artmıştır.
- Diabetik gebelerde üriner sistem enfeksiyonu, solunum yolu enfeksiyonları, doğum sonrası puerperal enfeksiyonlar ve yara yeri enfeksiyonu riski artmıştır.
- Diabetik ketoasidoz meydana gelebilir. Diabetik hamilelerde aşırı bulantı kusma, enfeksiyonlar, beta mimetik veya steroid ilaçlar diabetik keteoasidoza zemin hazırlayabilir.
Eğer gebelik öncesinde ve süresince doğru bir tedavi alıyor ve düzenli kontrollerinizi yaptırıyorsanız, sağlıklı bir bebek doğurabilme şansınız yüksektir.
Belirtiler:
Pek çok gebe kadın diyabetin belirtilerini fark etmemektedir ve bu durum tahlillerle anlaşılmaktadır ancak susuzluk hissi, kilo kaybı, çok fazla yemek yemek, çok fazla miktarda idrar yapmak, yorgunluk gibi belirtiler olabilir.
Diyabeti olan bir kadın gebe kalırsa, gebelik esnasında hastalığın kontrolünün zorlaşacağını ve daha kötüleşebileceğini bilmelidir.
Tanı:
Tanı için glukoz yükleme testleri (şekerli su testi) denilen testler yapılır. 24-28. gebelik haftasında bütün gebelere tarama amaçlı 50 gr. glukoz testi yapılır. 50 gram glukoz yükleme testi sadece tarama testidir kesin olarak diyabet tanısı koydırmaz. 50 gram glukoz testi değeri 140'dan yüksek çıkanlara 100 gram glukoz tolerans testi yapılır. 100 gram glikoz testinin sonucuna göre diabet tanısı koyulabilir. Bu testler ayrı bir başlık altında detaylı olarak anlatılmıştır.
Tedavi:
Gestasyonel diyabet tedavisi için bazen diet yeterli olur. Diyet yeterli olmadığı zaman ise insülin tedavisine geçilir. Tablet şeklindeki şeker düşürücü ilaçlar gebelikte kullanılamazlar.
Gebelikte insüln kullanımı hakkında ayrıntılı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Doğum nasıl ve ne zaman olmalı?
Diyabetik gebelerde eğer bir anormallik yoksa, sezaryen gerektirecek başka bir durum yoksa doğum normal doğum şeklinde ve normal zamanında yaptırılır. İri bebek (makrozomi) ya da anne kemik yapısının uygunsuzluğu gibi durumlarda sezaryen gerekebilir. Diyabetik gebeliklerde erken doğum riski artmıştır.
Doğumdan sonra diabet devam eder mi?
Çoğu kadında bebeğin doğumunu takiben bu durum geçer. Gebeliklerinde gestasyonel diyabet tanısı konmuş annelere doğumdan 6 hafta sonra 75 gram glukozla OGTT (şeker yükleme testi) uygulanır. Bu testle şeker hastalığının devam edip etmediği öğrenilir. Bu test normal çıksa bile annenin sonraki gebeliklerinde ya da hayatının ileriki dönemlerinde şeker hastalığına yakalanma riskinin diğer insanlara göre daha fazladır. Gebelikte diyabet olan hastalarında yaklaşık yarısında 20 yıl içerisinde aşikar diyabet hastalığı gelişir.
Gebelik öncesinde diyabeti olanlar doğumdan sonra gebelik öncesindeki durumlarına tekrar döneceklerdir muhtemelen.
İleriki yıllarda çocukta diabet (şeker hastalığı) gelişme riski yüksektir:
- Diabetik anneden doğan çocuklarda diabetik olmayan anne çocuklarına göre ileride Tip 2 diabet ve GDM gelişme riski 20 kat artmıştır.
- Gebe iken diabetli olan annenin çocuklarında diabet gelişme riski %33'tür.
 |
| Resmi büyütmek için üzerine tıklayın |
EK BİLGİLER:
- Babada diabet hastalığı olması bebekte konjenital anomali artışına neden olmaz. Annede gestasyonal diyabet fetal anomali artışına neden olmazken, pregastasyonel diyabet anomali artışına neden olabilir.
- Pregestasyonel diabeti olan gebelerde fetal amomali riski artar. Riski en çok artan fetal anomali kaudal regresyon ve situs inversusdur. Diyabetik gebelerde diabetik olmayan gebelere göre kaudal regresyon 250 kat fazla görülür, situs inversus 80 kat fazla görülür. Ancak diyabetik gebeliklerde en sık görülen fetal anomali non-diabetik gebeliklerde olduğu gibi kardiyak anomalilerdir, ikinci sırada nöral tüp defetleridir.
- Annede diyabet varlığında doğum sonrası yenidoğanda hipoglisemi, hipokalsemi, hiperbiluribinemi, polisitemi, hiperviskozite, respiratuar distres sendromu, hipertrofik kardiyomyopati gibi sorunlar meydana gelebilir.
- Gebelikte diyabet tanısı olan kadınlarda ilerleyen yaşlarda obezite, aşikar diyabet, hipertansiyon, hiperlipidemi, kardiyovasküler hastalıklar gelişmesi açısından risk artışı mevcuttur. Bu nedenle gebeliğe bağlı şeker yüksekliği saptanan hastalar doğum sonrası dönemde hayat boyu sağlıklı beslenme, hareketli yaşam tarzı, düzenli egzersiz konularında dikkatli olmalıdır.
İlgili Konular:
- Glukoz (Şekerli Su) Testleri
- Diyabet (Şeker) Hastaları Hamile Kalabilir Mi?
- Hamilelikte Şeker Hastalığının Bebek Üzerine Etkileri
- Anne Veya Babadaki Şeker Hastalığı Bebeğe Geçer Mi?
- Gebelik Şekeri Nedir?
- Gebelikte (Hamilelikte) İnsülin Kullanımı
- Hamilelik Şekerinde Diyet Ve Beslenme
- Hamilelikte İnsülin Direnci
- Hamilelikte HbA1c Değeri
Bu sitedeki yazıların her hakkı saklıdır, izinsiz kullanılamaz: Yasal uyarı
